Uitgaan & Cultuur
Posthistorie Almelo belicht in Jaarboek Twente 2023
ALMELO - Twentenaren zijn van oudsher nogal honkvast, maar in het Jaarboek Twente 2023, dat vanaf deze week in de boekhandel ligt, wordt duidelijk gemaakt dat Oost - West niet altijd Thuis Best is. Onder het thema ‘Twente tussen oost en west’ worden voorbeelden besproken van Twentenaren die het elders zoals in Amerika, Indonesië of Amsterdam ook prima naar hun zin hadden. Dat wil niet zeggen dat het in de nieuwste uitgave van het jaarboek alleen maar om dit thema draait. Ook nu weer wordt de lezer geconfronteerd met een gevarieerd aanbod.
Zo wordt in het hoofdstuk over de posthistorie in Twente ingegaan op de posthistorie van Almelo. Die gaat terug tot het jaar 1876, het jaar waarin een Post en Telegraafkantoor werd gevestigd in het voormalig beursgebouw op de hoek van de haven met de markt, later ook bekend als Kantongerecht. Tachtig jaar daarvoor was de postwagendienst Almelo - Munster al in gebruik genomen en sinds 1809 beschikte de stad al over een eigen poststempel. Maar het zou nog tot 1865 duren voordat de eerste brievenbus in het straatbeeld verscheen.
In 1901 nam ‘Tante Pos’ haar intrek in de voormalige villa van textielfabrikant Salomons aan de Grotestraat 124 van waaruit 22 bestellers minimaal twee keer per dag de straat opgingen. In 1961 volgde de verhuizing naar de nieuwbouw aan de Hofstraat. Wie nu in Almelo naar het postkantoor wil, kan zich de moeite sparen, want dat is er niet meer.
Een meer dan lezenswaardig hoofdstuk wordt gewijd aan de vraag waar het naar toe moet met het Twentse boerenland. Voormalig rentmeester Albert Schimmelpenninck van Huize Twickel laat op begrijpelijke wijze zien hoe de huidige problematiek in de agrarische sector zich heeft ontwikkeld. De schaalvergroting, de intensieve veehouderij en de stikstofcrisis passeren de revue. Terug naar de balans tussen veestapel en beschikbare grond luidt zijn advies. De rentmeester bedient zich niet van kretologie, maar baseert zich op feiten.
Uiteraard komen de veel besproken bodemvondsten bij Hezinge aan bod en wordt het vermoeden geuit dat hier offers aan goden werden gebracht. In de gelijktijdig verschijnende Twentse Almanak suggereert historicus Dick Schluter daarentegen dat het om zogenaamde vertrekoffers gaat.
In het verlengde van deze verhalen is er aandacht voor de grenspalen die op verschillende plaatsen in het Twentse landschap opduiken. In een aantal gevallen gaat daar een hele historie achter schuil.
Andere zaken die aan de orde komen wijzen bijvoorbeeld op het feit dat Twente toch niet helemaal vrij is van een slavernijverleden. Verder blijkt er een duizenden jaren oude band te bestaan tussen de steppen in Oekraïne en Twente en blijken Jopie (Johan Cruijff) en Fanny (Fanny Blankers Koen) iets met Twente te hebben. Op een overzichtelijke manier wordt verder de geschiedenis van de post in Twente uit de doeken gedaan.Gewoontegetrouw is in het 164 pagina’s tellende jaarboek, dat voor de 62ste keer verschijnt, een lijst opgenomen met informatie over de cultuurhistorische verenigingen en instellingen die in Twente actief zijn. Het boek is vanaf 28 oktober in de boekhandel beschikbaar evenals de Twentse Almanak die gelijktijdig is verschenen.
door Peter van der Molen