De Nieuwe Vermeer komt niet uit Almelo

Het televisieprogramma De Nieuwe Vermeer kwam precies op het moment dat in het Rijksmuseum de grootste Vermeertentoonstelling ooit van start ging. Er hangen daar 28 schilderijen van Vermeer, maar er ontbreken er zes. Zes schilderijen waarvan kenners weten dat Vermeer ze heeft gemaakt, maar die spoorloos zijn verdwenen. Voor het tv-programma moesten amateurkunstenaars eigen werk inleveren om mee te kunnen doen.

Verdieping

In een masterclass over De drie Maria’s aan het graf vertelden Vermeerexperts daarin alles wat nog bekend is over het schilderij. Over wie erop staan, over de afmetingen, over materiaal. Nienke en Ankie hebben zich afgelopen zomer extra verdiept in Johannes Vermeer, de zeventiende-eeuwse schilder van onder andere Het meisje met de parel en Het Melkmeisje. Welke kleuren zou hij hebben gebruikt? Welke penselen? Hoe dik bracht hij de verf aan op zijn doek?

Nienke moest bedenken wat ze ging schilderen en uit haar brein ontsproot een beeld van een bosrijk gebied, met een engel in het graf en drie Maria’s die naderen. Ze charterde haar moeder, schoonmoeder, vriendin Esmee en partner Marco, ze hing wat oude gewaden en stukken gordijn om ze heen, fotografeerde het viertal en ging daarna (als Vermeer) aan de slag. Zo’n 550 uren had ze nodig voor het haar eigen goedkeuring kon wegdragen. 

Fascinatie

Uit eigen beweging zou Nienke, zo bekent ze, niet snel kiezen voor een religieuze afbeelding als de Drie Maria’s bij het graf. Maar de schilder Vermeer fascineert Nienke al vanaf de tijd dat ze een klein meisje was. “Vermeer, Rembrandt, zij spreken me gewoon heel erg aan. Eens in de zoveel jaar schilder ik ook Het meisje met de parel van Vermeer. De eerste maakte ik al als kind. Ik heb veel met die schilderstijl, maar ook de tijd waarin ze leefden vind ik fascinerend. De manier waarop Vermeer speelt met het licht, met de kleuren en de compositie. Als je kijkt naar Vermeer, lijkt àlles te kloppen. Maar als je er een studie van maakt, dan zie je dat dat helemaal niet het geval is.”

Verhuizing

Hoewel Ankie van Huizen volop in een verhuizing zat, van de Acht Zaligheden naar haar huidige onderkomen aan de Van den Broekeweg, heeft ze zich toch gewaagd aan deze uitdaging. Een schilderij dat maar liefst de afmeting van 1.40 bij 1.60 meter moest bedragen. De Almelose kunstenares liet zich niet uit het veld slaan en besloot een drieluik te maken.

Het werk van deze twee Almelose kunstenaressen is door de jury uitgekozen om tentoon te stellen in de Lichtfabriek van Haarlem voor de finale. Tussen dertig ‘parels’ de mooiste uitkiezen was voor de juryleden bijna ondoenlijk. Hun keuze viel niet op het werk van beide kunstenaressen. Niettemin kijkt Nienke Dijkman met een heel goed gevoel terug op de hele exercitie. En haar Drie Maria’s bij het graf? Het werk staat nog in haar atelier, maar lang zal het er waarschijnlijk niet blijven. Er hebben zich al belangstellenden gemeld.

In de kerk

Het drieluik van Ankie van Huizen werd na de uitzending weer meegenomen naar Almelo, maar Ankie wist niet wat ze met dat grote schilderij moest. Totdat ze contact had met haar neef Eelke Krol. Het schilderij zal in een kerk in Irpin, Oekraïne, een plaats krijgen. “Een opstekertje voor de mensen daar”, noemt ze het. “Mijn neef maakt tiny houses in de Oekraïne en hij repareert er leidingen. Ik stelde hem voor het schilderij te doneren aan de kerk daar. Hij stuurde ze een foto en ze waren heel blij.” Rond Pasen zal Ankies versie van ‘de drie Maria’s aan het graf van Christus’ er hangen.

De kunstwerken van de Almelose kunstenaressen Ankie van Huizen en Nienke Dijkman zijn te bezichtigen in het online museum van De Nieuwe Vermeer, op www.maxvandaag.nl/de-nieuwe-vermeer/online-expositie.